Αχιλλέας
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
Ο Αχιλλέας σέρνει τον νεκρό Έκτορα στο άρμα του. Μελανόμορφη λήκυθος, 490 π.Χ. από την Ερέτρια. Μουσείο του Λούβρου
Στην Ελληνική μυθολογία, ο Αχιλλέας, εγγονός του Αιακού (Αχιλλεύς Αιακίδης) ήταν ο μεγαλύτερος και ο κεντρικός ήρωας της Ιλιάδας του Ομήρου.
Πίνακας περιεχομένων [Απόκρυψη]
1 Ετυμολογία
2 Γέννηση
3 Ο Αχιλλέας στον Τρωικό Πόλεμο 3.1 Τήλεφος
3.2 Ο Αχιλλέας στην Αυλή του Λυκομήδη
4 Σημειώσεις και θάνατος
5 Δείτε επίσης
6 Πηγές
Ετυμολογία[επεξεργασία κώδικα]
Η ετυμολογία είναι αμφίβολη. Κατά την επικρατούσα άποψη, ο Ἀχιλλεύς στην αρχ. ελλ. ετυμολογία προέρχεται από το «ἄχος» (αρσ.) (θλίψη, πόνος) και το «ἴλλω» (περιπλανιέμαι, τριγυρνώ) δηλαδή "αυτός που τριγυρίζει θλιμμένος". Κατά μια άλλη, πιο πρόσφατη άποψη, μπορεί να προέρχεται και από το «ἄχος» και το «λεώς» (λαός), δηλαδή "αυτός που προκαλεί θλίψη ή και πόνο στο λαό", δηλαδή στους εχθρούς.
Γέννηση[επεξεργασία κώδικα]
Ο Αχιλλέας ήταν γιος του Πηλέα (γι' αυτό τον αποκαλούσαν και Πηλείδη), βασιλιάς των Μυρμιδόνων στη Φθία (σημερινή ανατολική - βορειοανατολική Φθιώτιδα) και της Νηρηίδας Θέτιδας. Ο Δίας και ο Ποσειδώνας συναγωνίστηκαν για το χέρι της μέχρι που ένα μαντείο αποκάλυψε ότι θα γεννούσε ένα γιο μεγαλύτερο από τον πατέρα του, οπότε και πολύ σοφά επέλεξαν να την δώσουν σε κάποιον άλλο. Σύμφωνα με το μετα-Ομηρικό μύθο, η Θέτις προσπάθησε να κάνει τον Αχιλλέα άτρωτο, βουτώντας τον στα νερά της Στύγας, όμως πιάνοντάς τον από τη φτέρνα, τον άφησε τρωτό σ' αυτό το σημείο. (Δείτε Αχίλλειος πτέρνα). Ο Όμηρος, εν τούτοις, αναφέρει ένα ελαφρύ τραυματισμό του στην Ιλιάδα. Σε μια νεότερη και λιγότερο δημοφιλή εκδοχή, η Θέτιδα άλειψε το αγόρι με αμβροσία κι έπειτα το έβαλε πάνω από τη φωτιά ώστε να κάψει τα θνητά μέρη του κορμιού του. Διακόπηκε από τον Πηλέα και εγκατέλειψε πατέρα και γιό, εξοργισμένη. Ο Πηλέας τον έδωσε (ίσως μαζί με το μικρό φίλο του Πάτροκλο) στον κένταυρο Χείρωνα, στο όρος Πήλιο, να τον μεγαλώσει.
Ο Αχιλλέας στον Τρωικό Πόλεμο[επεξεργασία κώδικα]
Τήλεφος[επεξεργασία κώδικα]
Όταν οι Έλληνες έπλευσαν για την Τροία, κατά λάθος σταμάτησαν στη Μυσία, με βασιλιά τον Τήλεφο. Στη μάχη που επακολούθησε ο Αχιλλέας τραυμάτισε τον Τήλεφο. Η πληγή δεν έκλεινε κι έτσι ο Τήλεφος ρώτησε ένα μαντείο το οποίο δήλωσε "ο τρώσας και ιάσεται" δηλαδή ότι «αυτός που πλήγωσε θα θεραπεύσει».
Σύμφωνα με αναφορές άλλων περί το χαμένο έργο του Ευριπίδη, ο Τήλεφος πήγε στην Αυλίδα, προσποιούμενος το ζητιάνο και ζήτησε από τον Αχιλλέα να του γιατρέψει την πληγή. Ο Αχιλλέας τού αρνήθηκε, ισχυριζόμενος ότι δεν είχε ιατρικές γνώσεις. Εναλλακτικά, ο Τήλεφος κράτησε τον Ορέστη όμηρο σε αντάλλαγμα με τη βοήθεια του Αχιλλέα στη θεραπεία της πληγής. Ο Οδυσσέας συμπέρανε πως το δόρυ δημιούργησε την πληγή, άρα το δόρυ θα έπρεπε να τη γιατρέψει. Ξύσματα χαλκού από το δόρυ τοποθετήθηκαν στην πληγή και ο Τήλεφος γιατρεύτηκε.
Ο Αχιλλέας στην Αυλή του Λυκομήδη[επεξεργασία κώδικα]
Ο Αχιλλέας από το Λυκομήδη
Σε μια μετα-Ομηρική (αλλά δημοφιλή) εκδοχή του μύθου, ο μάντης Κάλχας δήλωσε ότι οι Έλληνες δεν θα μπορούσαν να νικήσουν δίχως τη βοήθεια του Αχιλλέα, όμως η μητέρα του, η Θέτιδα, ήξερε ότι θα πέθαινε αν πήγαινε στην Τροία. Έτσι τον έκρυψε στην αυλή του Λυκομήδη στη Σκύρο, μεταμφιεσμένο σε κορίτσι. Εκεί είχε ένα δεσμό με τη Δηιάμεια ή Δειδάμεια με αποτέλεσμα ένα γιο, το Νεοπτόλεμο. Ανακαλύφθηκε, όμως, από τον πανούργο Οδυσσέα, που έφτασαν μεταμφιεσμένοι σε γυρολόγους με κοσμήματα και όπλα. Ο Αχιλλέας εντοπίστηκε από το γεγονός ότι κοιτούσε τα «λάθος» αγαθά. Εναλλακτικά, εντοπίστηκε με τον ήχο μιας σάλπιγγας, όπου αντί να δειλιάσει, άρπαξε ένα δόρυ να απωθήσει τους εισβολείς. Από εκεί και πέρα χρειάστηκε ελάχιστη πειθώ να πάει στην Τροία, συνοδευόμενος από τον εξάδελφό του και καλύτερό του φίλο1 Πάτροκλο και το δάσκαλό του, Φοίνικα (αυτός είναι ο ίδιος Φοίνικας που συνόδευσε τον Οδυσσέα στη Σκύρο σε μια αργότερη εκδοχή).
Σημειώσεις και θάνατος[επεξεργασία κώδικα]
1: Υπάρχει και η άποψη (που έχει προκαλέσει πολλές διαμάχες) ότι ήταν εραστής του, στην Ιλιάδα γίνεται λόγος για την μήνη του Αχιλλέα προς τον Αγαμέμνονα για τη όμορφη Βρισηίδα. Στο έργο «Συμπόσιο» του Πλάτωνα ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος εμφανίζονται ως πρότυπο εραστών. Βλ. επίσης Αισχύλου «Αχιλληίς» και Λουκιανού «Έρωτες».
Τον Αχιλλέα με τη βοήθεια του Απόλλωνα σκότωσε ο Πάρης στον Τρωικό πολεμο χτuπώντας τον στην πτέρνα.
Δείτε επίσης[επεξεργασία κώδικα]
Ο αστεροειδής 588 Αχιλλεύς (588 Achilles), που ανακαλύφθηκε το 1906 και ανήκει στην Τρωική Ομάδα, πήρε το όνομά του από τον μυθικό ήρωα.
Αχιλλέας (ρυμουλκό), του ελληνικού πολεμικού ναυτικού.
Αχιλλέας (βοηθητικό), του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ.
Πηγές[επεξεργασία κώδικα]
Gary B. Holland (1993). «Berkeley Linguistics Department - The name of Achilles:a revised etymology». (Αγγλικά)
Lorenzo Rocci (1956). Vocabolario Greco-Italiano. Società Ed. Dante Alighieri srl. σελ. 6. (Ιταλικά)
Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Αχιλλέας
[εμφάνιση]
π • σ • ε
Ήρωες της Ελληνικής μυθολογίας
[εμφάνιση]
π • σ • ε
Ελληνική θρησκεία και μυθολογία
Κατηγορίες: Ήρωες της ελληνικής μυθολογίας
Μυθικοί βασιλείς των Μυρμιδόνων
Μενού πλοήγησης
Shogos
0
Οι συζητήσεις μου
Το πρόχειρό μου
Οι προτιμήσεις μου
Beta
Λίστα παρακολ.
Η συνεισφορά μου
Αποσύνδεση
Λήμμα
Συζήτηση
Ανάγνωση
Επεξεργασία κώδικα
Προβολή ιστορικού
Παρακολ.
Κύρια πύλη
Κατάλογος λημμάτων
Αξιόλογα λήμματα
Τρέχοντα γεγονότα
Τυχαίο λήμμα
Συμμετοχή
Πύλη Κοινότητας
Αγορά
Πρόσφατες αλλαγές
Βοήθεια
Επικοινωνία
Δωρεέ
Αχιλλέας
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
Ο Αχιλλέας σέρνει τον νεκρό Έκτορα στο άρμα του. Μελανόμορφη λήκυθος, 490 π.Χ. από την Ερέτρια. Μουσείο του Λούβρου
Στην Ελληνική μυθολογία, ο Αχιλλέας, εγγονός του Αιακού (Αχιλλεύς Αιακίδης) ήταν ο μεγαλύτερος και ο κεντρικός ήρωας της Ιλιάδας του Ομήρου.
Πίνακας περιεχομένων [Απόκρυψη]
1 Ετυμολογία
2 Γέννηση
3 Ο Αχιλλέας στον Τρωικό Πόλεμο 3.1 Τήλεφος
3.2 Ο Αχιλλέας στην Αυλή του Λυκομήδη
4 Σημειώσεις και θάνατος
5 Δείτε επίσης
6 Πηγές
Ετυμολογία[επεξεργασία κώδικα]
Η ετυμολογία είναι αμφίβολη. Κατά την επικρατούσα άποψη, ο Ἀχιλλεύς στην αρχ. ελλ. ετυμολογία προέρχεται από το «ἄχος» (αρσ.) (θλίψη, πόνος) και το «ἴλλω» (περιπλανιέμαι, τριγυρνώ) δηλαδή "αυτός που τριγυρίζει θλιμμένος". Κατά μια άλλη, πιο πρόσφατη άποψη, μπορεί να προέρχεται και από το «ἄχος» και το «λεώς» (λαός), δηλαδή "αυτός που προκαλεί θλίψη ή και πόνο στο λαό", δηλαδή στους εχθρούς.
Γέννηση[επεξεργασία κώδικα]
Ο Αχιλλέας ήταν γιος του Πηλέα (γι' αυτό τον αποκαλούσαν και Πηλείδη), βασιλιάς των Μυρμιδόνων στη Φθία (σημερινή ανατολική - βορειοανατολική Φθιώτιδα) και της Νηρηίδας Θέτιδας. Ο Δίας και ο Ποσειδώνας συναγωνίστηκαν για το χέρι της μέχρι που ένα μαντείο αποκάλυψε ότι θα γεννούσε ένα γιο μεγαλύτερο από τον πατέρα του, οπότε και πολύ σοφά επέλεξαν να την δώσουν σε κάποιον άλλο. Σύμφωνα με το μετα-Ομηρικό μύθο, η Θέτις προσπάθησε να κάνει τον Αχιλλέα άτρωτο, βουτώντας τον στα νερά της Στύγας, όμως πιάνοντάς τον από τη φτέρνα, τον άφησε τρωτό σ' αυτό το σημείο. (Δείτε Αχίλλειος πτέρνα). Ο Όμηρος, εν τούτοις, αναφέρει ένα ελαφρύ τραυματισμό του στην Ιλιάδα. Σε μια νεότερη και λιγότερο δημοφιλή εκδοχή, η Θέτιδα άλειψε το αγόρι με αμβροσία κι έπειτα το έβαλε πάνω από τη φωτιά ώστε να κάψει τα θνητά μέρη του κορμιού του. Διακόπηκε από τον Πηλέα και εγκατέλειψε πατέρα και γιό, εξοργισμένη. Ο Πηλέας τον έδωσε (ίσως μαζί με το μικρό φίλο του Πάτροκλο) στον κένταυρο Χείρωνα, στο όρος Πήλιο, να τον μεγαλώσει.
Ο Αχιλλέας στον Τρωικό Πόλεμο[επεξεργασία κώδικα]
Τήλεφος[επεξεργασία κώδικα]
Όταν οι Έλληνες έπλευσαν για την Τροία, κατά λάθος σταμάτησαν στη Μυσία, με βασιλιά τον Τήλεφο. Στη μάχη που επακολούθησε ο Αχιλλέας τραυμάτισε τον Τήλεφο. Η πληγή δεν έκλεινε κι έτσι ο Τήλεφος ρώτησε ένα μαντείο το οποίο δήλωσε "ο τρώσας και ιάσεται" δηλαδή ότι «αυτός που πλήγωσε θα θεραπεύσει».
Σύμφωνα με αναφορές άλλων περί το χαμένο έργο του Ευριπίδη, ο Τήλεφος πήγε στην Αυλίδα, προσποιούμενος το ζητιάνο και ζήτησε από τον Αχιλλέα να του γιατρέψει την πληγή. Ο Αχιλλέας τού αρνήθηκε, ισχυριζόμενος ότι δεν είχε ιατρικές γνώσεις. Εναλλακτικά, ο Τήλεφος κράτησε τον Ορέστη όμηρο σε αντάλλαγμα με τη βοήθεια του Αχιλλέα στη θεραπεία της πληγής. Ο Οδυσσέας συμπέρανε πως το δόρυ δημιούργησε την πληγή, άρα το δόρυ θα έπρεπε να τη γιατρέψει. Ξύσματα χαλκού από το δόρυ τοποθετήθηκαν στην πληγή και ο Τήλεφος γιατρεύτηκε.
Ο Αχιλλέας στην Αυλή του Λυκομήδη[επεξεργασία κώδικα]
Ο Αχιλλέας από το Λυκομήδη
Σε μια μετα-Ομηρική (αλλά δημοφιλή) εκδοχή του μύθου, ο μάντης Κάλχας δήλωσε ότι οι Έλληνες δεν θα μπορούσαν να νικήσουν δίχως τη βοήθεια του Αχιλλέα, όμως η μητέρα του, η Θέτιδα, ήξερε ότι θα πέθαινε αν πήγαινε στην Τροία. Έτσι τον έκρυψε στην αυλή του Λυκομήδη στη Σκύρο, μεταμφιεσμένο σε κορίτσι. Εκεί είχε ένα δεσμό με τη Δηιάμεια ή Δειδάμεια με αποτέλεσμα ένα γιο, το Νεοπτόλεμο. Ανακαλύφθηκε, όμως, από τον πανούργο Οδυσσέα, που έφτασαν μεταμφιεσμένοι σε γυρολόγους με κοσμήματα και όπλα. Ο Αχιλλέας εντοπίστηκε από το γεγονός ότι κοιτούσε τα «λάθος» αγαθά. Εναλλακτικά, εντοπίστηκε με τον ήχο μιας σάλπιγγας, όπου αντί να δειλιάσει, άρπαξε ένα δόρυ να απωθήσει τους εισβολείς. Από εκεί και πέρα χρειάστηκε ελάχιστη πειθώ να πάει στην Τροία, συνοδευόμενος από τον εξάδελφό του και καλύτερό του φίλο1 Πάτροκλο και το δάσκαλό του, Φοίνικα (αυτός είναι ο ίδιος Φοίνικας που συνόδευσε τον Οδυσσέα στη Σκύρο σε μια αργότερη εκδοχή).
Σημειώσεις και θάνατος[επεξεργασία κώδικα]
1: Υπάρχει και η άποψη (που έχει προκαλέσει πολλές διαμάχες) ότι ήταν εραστής του, στην Ιλιάδα γίνεται λόγος για την μήνη του Αχιλλέα προς τον Αγαμέμνονα για τη όμορφη Βρισηίδα. Στο έργο «Συμπόσιο» του Πλάτωνα ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος εμφανίζονται ως πρότυπο εραστών. Βλ. επίσης Αισχύλου «Αχιλληίς» και Λουκιανού «Έρωτες».
Τον Αχιλλέα με τη βοήθεια του Απόλλωνα σκότωσε ο Πάρης στον Τρωικό πολεμο χτuπώντας τον στην πτέρνα.
Δείτε επίσης[επεξεργασία κώδικα]
Ο αστεροειδής 588 Αχιλλεύς (588 Achilles), που ανακαλύφθηκε το 1906 και ανήκει στην Τρωική Ομάδα, πήρε το όνομά του από τον μυθικό ήρωα.
Αχιλλέας (ρυμουλκό), του ελληνικού πολεμικού ναυτικού.
Αχιλλέας (βοηθητικό), του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ.
Πηγές[επεξεργασία κώδικα]
Gary B. Holland (1993). «Berkeley Linguistics Department - The name of Achilles:a revised etymology». (Αγγλικά)
Lorenzo Rocci (1956). Vocabolario Greco-Italiano. Società Ed. Dante Alighieri srl. σελ. 6. (Ιταλικά)
Commons logo
Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Αχιλλέας
[εμφάνιση]
π • σ • ε
Ήρωες της Ελληνικής μυθολογίας
[εμφάνιση]
π • σ • ε
Ελληνική θρησκεία και μυθολογία
Κατηγορίες: Ήρωες της ελληνικής μυθολογίας
Μυθικοί βασιλείς των Μυρμιδόνων
Μενού πλοήγησης
Shogos
0
Οι συζητήσεις μου
Το πρόχειρό μου
Οι προτιμήσεις μου
Beta
Λίστα παρακολ.
Η συνεισφορά μου
Αποσύνδεση
Λήμμα
Συζήτηση
Ανάγνωση
Επεξεργασία κώδικα
Προβολή ιστορικού
Παρακολ.
Κύρια πύλη
Κατάλογος λημμάτων
Αξιόλογα λήμματα
Τρέχοντα γεγονότα
Τυχαίο λήμμα
Συμμετοχή
Πύλη Κοινότητας
Αγορά
Πρόσφατες αλλαγές
Βοήθεια
Επικοινωνία
Δωρεέ
翻訳されて、しばらくお待ちください..
